Friese Pepernoten

Friese Pepernoten | Koekbook

Zoals jullie hebben kunnen lezen ben ik diepFries – ik heb bijna mijn hele leven in Friesland gewoond (met korte uitstapjes naar Zweden en Leiden). Tijdens de Sinterklaasperiode vind je hier bij de bakker niet alleen de klassieke pepernoten en kruidnoten maar ook Friese pepernoten. Ik dacht altijd dat dat van die taaie knoeperts van dingen waren (die strooiden ze hier altijd in het dorpshuis) maar dat bleek helemaal niet zo te zijn. Oké, deze pepernoten zijn misschien wel wat “chewier” dan de gemiddelde kruidnoot, maar je zult nog steeds al je tanden over hebben nadat je ze gegeten hebt ;).

Friese Pepernoten | Koekbook

In Friesland houden we enorm van anijs. Ik zweer je, we gooien het overal in – oranjekoek, sûkerlatte, en dus ook pepernoten. Je kunt geen bakkerij binnen lopen of de anijslucht walmt je tegemoet. Wat mij betreft helemaal geen probleem, maar als je niet van anijs houdt iets minder! Ik zal altijd een huiselijk, gezellig gevoel krijgen als ik anijs ruik in ieder geval. Friese Pepernoten | Koekbook

Maak er een gezellige intocht van zaterdag met deze verrukkelijke pepernoten!

Friese Pepernoten | Koekbook

Friese Pepernoten

Ingrediënten

  • 75 gram lichtbruine basterdsuiker
  • 125 gram zelfrijzend bakmeel
  • 125 gram patentbloem of Zeeuwse bloem
  • 4 gram bakpoeder
  • 1 1/2 theelepel speculaaskruiden
  • 1/2 theelepel gemalen anijszaad
  • 1/4 theelepel zout
  • 150 gram honing
  • 2 eetlepels melk
  • zonnebloemolie of een andere neutrale olie

Instructies

  1. Verwarm de oven voor op 200°C.

  2. Bekleed een bakplaat met bakpapier.

  3. Meng de droge ingrediënten in een kom. Doe de honing in een magnetronvriendelijke kom en verwarm ongeveer 25 seconden op de hoogste stand in de magnetron. Je kunt de honing ook au-bain-marie vloeibaarder maken. Giet de honing bij de droge ingrediënten en gebruik een houten lepel om het te mengen.

  4. Voeg de melk toe en kneed het deeg met de hand totdat alles goed is opgenomen en je een mooi deeg hebt. Als je deeg te droog/kruimelig wordt kun je wat meer melk toevoegen.

  5. Vet je handen in met wat zonnebloemolie en rol kleine balletjes van het deeg van ongeveer 6 gram per stuk. Je kunt hier ongeveer 1 1/2 bakplaat mee vullen. Bak 13-15 minuten (houd ze goed in de gaten). Ze blijven een paar dagen goed in een goed afgesloten bakje.

 

Sinterklaas Speculaastaart

Sinterklaas Speculaastaart | Koekbook
Volgende week is het alweer zover, dan komt de goedheiligman met zijn pieten de haven van Zaanstad binnenvaren en kan de cadeautjespret weer losbarsten! Ik leef altijd helemaal op aan het einde van het jaar. Al ben ik niet bepaald de doelgroep van de Sint, ik vind het toch superleuk om te kijken wat er nu weer allemaal misgaat rond de intocht met een lekkere warme kop chocolademelk en een dekentje op de bank. Ultieme (Nederlandse) gezelligheid.
Sinterklaas Speculaastaart | Koekbook
En natuurlijk hoort er bij Sinterklaas ook heel veel lekkere zoetigheid en bakken met speculaas(kruiden) en amandelspijs. Of je nu van banketletters houdt, een lekker schuimpje of een taaitaaipop, je zit deze maand sowieso gebakken. Ik vond het leuk om eens te gaan experimenteren met de klassieke speculaassmaak en daar kwam deze taart uit voort!

Sinterklaas Speculaastaart | Koekbook

De pepernootsmaken worden elk jaar wilder, maar ik heb de speculaas in dit geval “gewoon” gecombineerd met chocola. “Don’t mess with a good thing” zeggen ze in de Engelstalige gebieden dan. En hoe simpel de combinatie ook, het resultaat is werkelijk spectaculair. Wie wil op het heerlijk avondje nou niet zo’n mooie en lekkere taart op tafel hebben?

Sinterklaas Speculaastaart | Koekbook
Je kunt uiteraard van alles en nog wat gebruiken ter decoratie van de taart. Ik zag op een Facebookgroep een leuk idee langskomen waar de bakster mini-chocoladeletters had gemaakt van de eerste letters van de namen van haar gasten en dat vond ik toch zo schattig! Iedereen zijn eigen, speciale stukje. Maar je kunt het ook simpel houden en wat meer “basic” strooigoed over de taart verdelen. Ik ben heel benieuwd naar wat jullie van deze taart zullen vinden! Als je hem maakt, post je dan een foto op mijn Facebookpagina? Ik vind het altijd leuk om te zien wat jullie er van bakken. De knop die je naar de Facebookpagina leidt vind je aan de rechterkant van deze post!



 

Sinterklaas Speculaastaart

Porties 10

Ingrediënten

Chocolade Taartdeeg

  • 90 gram poedersuiker
  • 25 gram cacaopoeder
  • 120 gram ongezouten boter op kamertemperatuur
  • 2 gram zout
  • 30 gram amandelmeel
  • 1 ei
  • 210 gram patent- of Zeeuwse bloem
  • 75 gram witte chocolade gehakt

Speculaas Banketbakkersroom

  • 400 ml volle melk
  • 1 eetlepel vanille-extract of het merg van een 1/2 vanillestokje
  • 4 eigelen
  • 100 gram fijne suiker
  • 40 gram bloem
  • 2 theelepels speculaaskruiden

Topping

  • divers Sinterklaassnoep naar eigen inzicht

Instructies

  1. Voor het chocolade taartdeeg: zeef de poedersuiker en cacaopoeder in een grote kom. Voeg boter, zout en amandelmeel toe en mix totdat het goed gemengd is. Voeg het ei toe en mix totdat het ei is opgenomen. Voeg de bloem toe en kneed of meng (met een platte menghaak) totdat het opgenomen is (niet te lang).  Verpak het deeg in vershoudfolie en koel het voor ten minste 1 uur.

  2. Maak ondertussen de banketbakkersroom. Giet 375ml melk en het vanille-extract in een steelpan. Meng de rest van de ingrediënten in een kom. Breng de melk aan de kook en giet het dan bij de overige ingrediënten terwijl je het klopt met een garde. Giet het terug in de steelpan en breng opnieuw aan de kook terwijl je het mengsel blijft roeren met een garde. Zodra het 1 minuut heeft gekookt haal je het van het fornuis af en bedek je de bovenkant van de room met een stuk vershoudfolie. De folie moet de bovenkant van de room helemaal bedekken.  Laat afkoelen op een rekje.

  3. Verhit de oven voor op 180ºC.

  4. Vet een taartvorm met losse bodem van 35x11 cm in. Je kunt altijd een andere afmeting kiezen, zolang de oppervlakte maar hetzelfde is. Rol het gekoelde deeg uit en bekleed de taartvorm ermee. Je zult wat deeg overhebben, dit kun je bijvoorbeeld gebruiken om koekjes of kleinere taartjes mee te maken. Rol het deeg dus niet al te dik uit. Snijd het overhangende deeg weg. Zeg de taartvorm nog tenminste 30 minuten in de koelkast. Prik gaatjes in de bodem met een vork. Plaats een stuk bakpapier in de taartvorm en vul deze met bakbonen (of droge rijst, gedroogde bonen). Bak de taartbodem 20 minuten, haal dan voorzichtig de bakbonen met het bakpapier eruit en bak nogmaals 20-25 minuten. Laat helemaal afkoelen. 

  5. Smelt 75 gram witte chocolade au bain marie of in de magnetron. Gebruik een bakkwastje om het over de taartbodem te smeren. Zo creëer je een laagje tussen de wat nattere banketbakkersroom en de taartbodem. Laat de chocolade uitharden (dit kan evt in de koelkast).

  6. Vul een spuitzak met grote ronde spuitmond met de banketbakkersroom.  Als de room erg stevig is kun je deze eerst even goed doorroeren. Spuit de room in de taartbodem. Versier met Sinterklaassnoep naar keuze. Deze taart serveer je het liefst op dezelfde dat je hem maakt. Perfect voor een heerlijk avondje!

Gevulde Witte Speculaas

 

Gevulde Witte Speculaas | Koekbook

Als je deze herfst/winter eens geen zin hebt in “gewone” speculaas (met 25 graden is het een beetje raar om kaneel te eten op de een of andere manier) is het misschien een leuk idee om eens voor witte speculaas te kiezen. Deze speculaas is gemaakt met een kruidenmengsel zonder kaneel en is een stuk frisser!

Gevulde Witte Speculaas | KoekbookGevulde Witte Speculaas | Koekbook

Oké, misschien mag je het officieel geen speculaas noemen, maar in Zeeland doen ze dat wel, en al sinds 1750! Het zal dus niet veel te maken hebben met de kruidenimport en de Gouden Eeuw, maar waarom ze in Zeeland nou wel de kaneel eruit hebben gelaten? Zijn er Zeeuwen die weten waarom dat erin geslopen is? Ik ben erg benieuwd. Ik vind gevulde witte speculaas het allerlekkerst met zelfgemaakte amandelspijs, dat erg makkelijk te maken is! Ik hoop dat jullie de witte speculaas net zo lekker zullen vinden als ik.

Gevulde Witte Speculaas | Koekbook


Gevulde Witte Speculaas

Porties 12

Ingrediënten

  • 180 gram bloem
  • 150 gram fijne kristalsuiker
  • 1/2 vanillestokje, merg
  • 2 theelepels bakpoeder
  • 1 eetlepel witte speculaaskruiden zie hieronder
  • snuf zout
  • 150 gram ongezouten boter koud, in blokjes
  • 1 eetlepel melk optioneel
  • 250 gram amandelspijs
  • 1/4 ei houd de rest apart om de speculaas mee te bestrijken
  • 50 gram amandelschaafsel

Instructies

  1. Meng bloem, fijne suiker, vanillemerg, bakpoeder, speculaaskruiden en zout door elkaar. Voeg dan de boterblokjes toe en mix met een keukenmachine met een mes totdat het een zandachtige structuur heeft. Je kunt deze structuur ook bereiken met twee messen of een vork. Als het deeg erg droog is kun je nog wat melk toevoegenn. Vorm tot een bal en verpak in vershoudfolie. Leg tenminste 2 uur in de koelkast.

  2. Verhit de oven voor op 160°C.  Vet een ronde taart/quichevorm van 23cm in.

  3. Verdeel het deeg in twee delen, het ene deel ongeveer 3/5 van het geheel, het tweede deel ongeveer 2/5 van het geheel. Verpak het kleinere deel en leg het in de koelkast totdat je het nodig hebt. Rol het grotere stuk uit tot een cirkel die groot genoeg is om de taartvorm mee te bekleden. Snijd eventueel overhangend deeg weg. 

  4. Meng de amandelspijs met het 1/4 ei en spuit het mengsel met behulp van een spuitzak in de beklede taartvorm. Vouw de rand naar binnen op de vulling. Rol nu deeg dat je apart hebt gelegd uit tot een cirkel van 23cm. Plaats het bovenop de vulling en druk voorzichtig aan met je vingers.

  5. Bestrijk de bovenkant met het resterende ei, versier dan met de geschaafde amandelen. Bak 35-40 minuten. Laat dan 30 minuten afkoelen in de vorm, haal de speculaas dan uit de vorm en laat volledig afkoelen op een taartrekje. 

 

Witte Speculaaskruiden

Ingrediënten

  • 4 theelepels gemalen venkelzaad
  • 1 1/2 theelepel gemalen korianderzaad
  • 1 1/2 theelepel gemalen kardemom
  • 1 theelepel gedroogde, gemalen gember
  • 1/4 theelepel geraspte nootmuskaat

Instructies

  1. Meng alle kruiden. Bewaar in een kruidenbusje. 

 

 

Mandarijnen Speculaas Cheesecake

Mandarijnen Speculaas Cheesecake | Koekbook

De R zit in de maand dus wordt het weer redelijk acceptabel gevonden om speculaasjes te eten (oké, ik eet ze ook gerust midden in een hittegolf). Je kunt natuurlijk zelf speculaas bakken, maar je kunt ook mét speculaas bakken! Natuurlijk is de link met Sinterklaas onvermijdelijk, maar ik vind dat je deze cheesecake ook gewoon mag bakken en eten als het nog niet Sinterklaas is…Je krijgt vast geen boete van de Sinterklaaspolitie.

Het beste van dit recept is dat je eigenlijk 2 recepten in 1 krijgt – die van de mandarijnenmarmelade krijg je er gratis bij! Deze marmelade is niet alleen lekker in deze cheesecake maar ook goddelijk op een luchtige brioche of als caketopping. Voor mij roept de geur van mandarijn altijd levendige herinneringen op – van Sint Maarten lopen in veels te slecht weer tot voor de houtkachel op mijn gemak een verse mandarijn pellen. Ik hoop dat je zelf mooie herinneringen zult maken met deze frisse en kruidige cheesecake!

Mandarijnen Speculaas Cheesecake | Koekbook

Mandarijnen Speculaas Cheesecake

Porties 12

Ingrediënten

  • 200 gram speculaasjes
  • 75 gram ongezouten roomboter gesmolten
  • 360 gram cream cheese naturel, niet light!
  • 170 gram fijne kristalsuiker
  • 3 1/2 eetlepel patentbloem
  • 3 eieren medium
  • 1 theelepel vanille extract
  • 1 kopje mandarijnenmarmelade

Instructies

  1. Verhit de oven voor op 130°C. Vet een bakvorm van 24 cm in diameter in en bekleed hem met bakpapier. 

  2. Verkruimel de speculaasjes in een keukenmachine of doe ze in een plastic zakje en stamp ze fijn met een deegroller. Voeg de gesmolten boter toe en roer door de kruimels met een vork. Doe het kruimelmengsel in de bakvorm en druk het goed aan (met bijvoorbeeld een lepel). Zorg ervoor dat de kruimellaag ongeveer even dik is op alle plekken.

  3. Meng de cream cheese, fijne kristalsuiker, patentbloem, eieren en vanille extract en mix totdat je een mooie gladde massa hebt. 

  4. Giet de vulling in de bakvorm. Voeg zo hier een daar een eetlepel mandarijnmarmalade toe in de vulling. Doe in de oven, bak 1 tot 1,5 uur. Het midden van de cheesecake moet nog een beetje wiebelen als een pudding. Laat afkoelen op een rekje, en zet de taart dan met bakvorm en al in de koelkast om op te stijven. Het beste is om de taart een nacht in de koelkast te laten staan en dan pas uit de vorm te halen. Snijd de taart in punten en serveer met wat verse slagroom!

Mandarijnenmarmelade

Ingrediënten

  • 6 biologische mandarijnen
  • 300 gram suiker

Instructies

  1. Kook de mandarijnen ongeveer 45 minuten op laag vuur. Laat ze afkoelen.

  2. Snijd de afgekoelde mandarijnen in kwarten, haal eventuele pitten eruit en snijd de mandarijn fijn (niet té fijn, je wilt nog wel wat bite overhouden) in een keukenmachine. Als je geen keukenmachine hebt kun je dit natuurlijk ook gewoon met een mes doen!

  3. Meng in een steelpannetje de suiker met de mandarijnen en laat 35 minuten pruttelen op laag vuur. Je kunt het warm in jampotten doen en dan de potten op de kop vacuum laten trekken voor langere houdbaarheid, of het af laten koelen en in een pot scheppen voor wat kortere houdbaarheid. De hoeveelheid suiker is redelijk groot dus het zal in de koelkast niet heel snel verkeerd worden.

    *Je kunt dit recept ook makkelijk door tweeën of drieën delen!